آیا امام حسین(ع) در ماجرای عاشورا، در فضای عقلانیت و با اعتنا به ملاک‌های خردپسندانه در پی تحقق ارزش‌های اسلامی بود؟ ... گزارشات تاریخی درباره مذاکرات بین امام و ابن سعد چیست؟... برای شیخ مفید هیچ مشکلی نیست که در کتابش بنویسد: امام حسین(ع) حاضر بود برود شام و با یزید مذاکره کند... بزرگانِ ما مثل اینکه خجالت می‌کشند بگویند که امام حسین با یزید برود مذاکره کند؟!
عقلانیت در عاشورا اثر استاد محمد سروش محلاتی در پی پاسخ به این پرسش اساسی است که قیام عاشورا عاشقانه بود یا عاقلانه؟ آیا امام حسین(ع) در ماجرای عاشورا، در فضای عقلانیت و با اعتنا به ملاک‌های خردپسندانه در پی تحقق ارزش‌های اسلامی بود؟ و آیا همه اقدامات حضرت بر اساس این مبنا قابل تحلیل و ارزیابی است؟ نویسنده در 12 فصل به بررسی و پاسخ به این همت گماشته است. عناوین این فصول عبارتند از:
عاشورا، جهاد، عقلانیت؛ عزت حکیمانه و عزت سفیهانه؛ امام حسین(ع) قربانی استبداد دینی؛ قیام برای جهل‌زدایی؛ تقدم اخلاق انسانی بر جهاد اسلامی؛ امکان یا امتناع مذاکره با دشمن؛ خط قرمزهای امام حسین(ع) کجا بود؟؛ تنازل از فرهنگ عاشورا؛ صورت‌گرایی و حقیقت‌گرایی؛ تعظیم شعائر؛ سیاست بنی امیه پس از عاشورا؛ رمز استقامت زینب(س).
...
درباره نسبت عقلانیت و عاشورا سه رویکرد متفاوت دارد: برخی مقاومت امام در آن شرایط را یک «دستور تعبدی» برای حضرت می‌دانند که حکمت آن در نزد خداوند است؛ برخی دیگر این جان‌فشانی را برخاسته از شور و عشق خاص حضرت می‌دانند که فراتر از تکلیف او بوده است؛ و بر همین اساس، گاهی مقاومت غیرعقلانی را تجویز و ترغیب می کنند و برخی هم آن را بر مبنای موازین عقلانی قابل درک و تحلیل می‌دانند. حجت‌الاسلام والمسلمین محمد سروش محلاتی به تجزیه و تحلیل این رویکردها بر اساس منابع موجود تاریخی پرداخته است.
در بخشی از فصل امکان یا امتناع مذاکره با دشمن می‌خوانیم:
گزارشات تاریخی درباره مذاکرات بین امام و ابن سعد چیست؟ این گزارشات تاریخی به لحاظ مبانی کلامی چگونه قابل ارزیابی و تحلیل است؟ چون مساله، مربوط به موضوع امامت است. باید روشن شود که متکلمین اسلامی درباره این مذاکرات چه موضعی دارند؟ آیا از نظر آنها قابل قبول است که امام معصوم در برخورد با دشمن وارد مذاکره شود؟ این با مبانی اعتقادی ما سازگار است یا نیست؟
بعد از این نوبت می‌رسد به تحلیل فقهی. فقیه از آن جهت که به استنباط احکام شرعی می‌پردازد، درصدد کشف تکلیف است که وظیفه چیست؟ ...حالا فقیه باید مشخص بکند که اگر ما در شرایط امام حسین(ع) قرار بگیریم، آن‌وقت چه وظیفه‌ای داریم؟ آیا می‌توانیم مذاکره کنیم یا نمی‌توانیم؟!
...
وضع فکری و گرایشات سیاسی- اجتماعی ما در دهه های اخیر یک تغییری کرده است و در اثر این تغییر، بخشی از گزارشاتی که قبلا به راحتی و سهولت در منابع ما می آمد، الان از ذکرش و گزارشش و از نقلش پرهیز می کنیم. چون با فضای امروز نمی سازد. دقت می‌کنید؟ برای شیخ مفید هیچ مشکلی نیست که در کتابش بنویسد که امام حسین(ع) حاضر بود برود شام و با یزید مذاکره کند. این را می نویسد. این فقط او هم نیست که می نویسد، قرنها این مطالب در کتابهای ما به راحتی نوشته می‌شد و هیچ بار منفی به طور کلی نداشت. نمی گفتند این حرفها چیست؟! بعدا یک شرایطی اتفاق افتاد که در این دهه های اخیر که شما ملاحظه می فرمایید می بینید که علمای ما، متفکرین ما، بزرگانِ ما مثل اینکه خجالت می کشند اینها را بگویند که امام حسین با یزید برود مذاکره کند؟! برود شام برای مذاکره کردن؟! از بس این امر قبیح تلقی می شود، سعی کردند یک تاریخی از عاشورا و کربلا ارائه کنند که یک تاریخ خیلی پاستوریزه باشد و اینجور چیزها در آن پیدا نشود.
...
مذاکره با دشمن واجب است یا حرام؟ | محمد سروش محلاتی
...
عقلانیت در عاشورا | محمد سروش محلاتی | 176 صفحه
برای خرید کلیک کنید و یا تماس بگیرید با 33355577 و یا تلگرام 09370770303
همین حالا بخوانید: دانلود نسخه الکترونیک این کتاب.
................ تجربه‌ی زندگی دوباره ...............
