کتاب «چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲) نوشته حسن صادقیان توسط انتشارات رشد فرهنگ منتشر و راهی بازار نشر شد.

چالش‌های دموکراسی در ترکیه (۲۰۱۹-۲۰۰۲)  حسن صادقیان

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نویسنده کتاب پیش‌رو، دموکراسی‌سازی و تحکیم دموکراسی را دغدغه اصلی بشریت به‌ویژه روشنفکران و فیلسوفان تاریخ می‌داند و می‌گوید در ترکیه، تقریبا طی قرن اخیر، حکومت‌های متعددی با عناوین مختلف ازجمله مشروطه‌خواه، تک‌حزبی، چندحزبی، قیمومتی، لیبرال مشارکتی، لیبرال محافظه‌کار، تفویضی، شبه اقتدارگرا به قدرت رسیدند که در هر دوره، تنها برخی از شروط دموکراسی در این‌کشور محقق نشده است. همین موضوع ابهامات و سوالاتی به وجود می‌آورد که نویسنده این‌کتاب در پی پاسخ به آن‌هاست.

صادقیان معتقد است بررسی و تحلیل فرایند دموکراسی‌سازی و موانع تحکیم دموکراسی ترکیه، می‌تواند نکات مهم بازآموزی داشته باشد و از همه مهم‌تر الگو و چارچوب تحلیلی برای بررسی فرایند دموکراسی از جمله متغیر ظرفیت دولت،‌ قانونی اساسی، اپوزیسیون، احزاب و جریان‌های سیاسی، گروه‌ها و طریقت‌های مذهبی، روشنفکران سیاسی و دینی، الگوی ترکیه می‌تواند چراغ راهنمای پژوهشگران این‌حوزه باشد.

«چالش‌های دموکراسی در ترکیه» ۵ فصل اصلی دارد که به‌ترتیب عبارت‌اند از: «کلیات»،‌«چارچوب مفهومی»، «پیشینه تاریخی فرایند دموکراسی‌سازی در ترکیه»، «موانع اصلی تحکیم دموکراسی» و «موانع فرعی عدم تحکیم دموکراسی ترکیه».

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

نتیجه حاصله از انتخابات ۲۰ اکتبر ۱۹۹۱، ایجاد ائتلاف برای تشکیل کابینه را اجتناب‌ناپذیر می‌ساخت. لذا یک دوره بی‌ثباتی و حزب بازیِ ۱۰ ساله از این نقطه شروع می‌شد. سلیمان دمیرل پس از تعامل با حزب سوسیال دموکرات ملی‌گرا تشکیل دولت داد و اردال اینونو را به سمت معاون نخست‌وزیر منصوب کرد. بدین‌ترتیب حزب سرزمین مادری از کابینه خارج ماند و جبهه سیاسی طبقه متوسط که از دهه ۱۹۵۰ بر صحنه سیاست ترکیه حاکم شده بود و به دو جریان منشعب گردید.

این تحول تدریجا زمینه‌ساز ورود دیندارهای ملی‌گرا و محافظه‌کار واقعی به صحنه شد که از سال ۱۹۶۹ در پی رسانیدن صدای خود به جامعه و ورود به عرصه سیاسی بودند. دولت ائتلافی فوق‌الذکر به استثنای تهیه قانونی برای برقراری مجدد احزاب منحل شده، توفیق دیگری در تهیه لوایح قانونی نداشت. پیروزی حزب رفاه به رهبری نجم‌الدین رابکان در انتخابات محلی نوامبر ۱۹۹۲ نشانگر ناموفق‌ بودن ائتلاف و قدرت‌گیری جبهه محافظه‌کار بود. در این میان، تنش‌های موجود بین اوزال و دمیرل به عنوان مانعی در برابر اتخاذ تصمیمات مورد توقع و تقویت دموکراسی از طریق لغو تضییقات اعمال شده در جریان کودتای ۱۹۸۰ عمل می‌کرد. دوران تورگوت اوزال با درگذشت وی در روز ۱۷ آوریل ۱۹۹۳ و انتخاب دمیرل به جای او به انتها رسید. اندکی بعد، دمیرل در جریان کنگره برگزار شده در تاریخ ۱۳ ژوئن ۱۹۹۳ صدارت حزب و در نتیجه نخست‌وزیری را به خانم تانسو چیللر نخستین وزیر زن تاریخ ترکیه سپرد.

این‌کتاب ۲۵۶ صفحه، شمارگان هزار نسخه و قیمت ۷۰ هزار تومان منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...