نمایشنامه «نیرنگ‌های اسکاپن» [Scapin the Schemer (Les Fourberies de Scapin)] اثر مولیر [Molière] با ترجمه مینا اعلایی و مسعود پاکروانفر توسط نشر قطره منتشر شد.

نیرنگ‌های اسکاپن» [Scapin the Schemer (Les Fourberies de Scapin)] اثر مولیر [Molière]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، نشر قطره نمایشنامه «نیرنگ‌های اسکاپن» را با شمارگان ۴۰۰ نسخه، ۹۶ صفحه و بهای ۲۰ هزار تومان منتشر کرد.

این ترجمه یکی از مجلدات مجموعه آثار مولیر است که با دبیری قطب الدین صادقی در نشر قطره و به روش کارگاهی منتشر می‌شود. سرپرست این کارگاه ترجمه نسرین خطاط است و مهشید نونهالی که از مترجمان برجسته این دهه‌هاست تدریس در این کارگاه و همچنین ویراستاری آثار نهایی را برعهده دارد. از این مجموعه در بهار ۹۹ چند نمایشنامه دیگر نیز منتشر شده است.

قصه این نمایشنامه بدین شرح است: «اسکاپن نوکر باهوش و حقه بازی است که دوست دارد با مشکلات دست و پنجه نرم کند و ارباب‌های پولدار و خسیس را به کارهایی که خود می‌خواهد وادارد و به این شکل از آنها انتقام بگیرد. دو جوان به نام‌های اکتاو و له آندر هر دو عاشق شده‌اند ولی برای رسیدن به دختران مورد علاقهٔ خود هیاسنت و زربینت مشکلاتی دارند از یکطرف پدرها با این ازدواج مخالفند و از طرف دیگر پول لازم برای این کار را ندارند.

پدرها می‌خواهند پسرانشان با دخترهای نجیبی که آنها برای پسرانشان انتخاب کرده‌اند ازدواج کنند. مشکل را فقط اسکاپن که پیش خدمت «له آندر» است می‌تواند حل کند. او با مهارت و تردستی یک هنرمند پول لازم برای رسیدن پسران به عشق‌هایشان را از پدرانشان درمی‌آورد و همزمان ضرب شستی به ارباب‌ها می‌زند. پسرها ازدواج می‌کنند و در مجلس شادی همه خوبند چون پسرها همان دخترهایی را گرفتند که پدرها می‌خواستند و این تنها اسکاپن است که درگوشه‌ای کز کرده و فراموش شده است.»

آثار مولیر طنز گزنده‌ای دارند. مولیر همه چیز را نقد کرده است و هیچکس حتی ارباب کلیسا از تیغ تیز طنز او در امان نبوده است. به همین دلیل هیچگاه ارباب قدرت با او میانه خوبی نداشتند. در عوض اما عامه مردم همیشه خواهان آثار او بوده‌اند. به همین دلیل ترجمه‌های زیادی از آثار او به عنوان یکی از قدرتمندترین نمایشنامه‌نویسان تاریخ ادبیات نمایشی جهان، صورت گرفته است.

مولیر در دوران روشنگری رشد کرد و بالید و شاید یکی از دلایل ماندگاری او در نقد سنت‌ها باشد. دو سده بعد در ایران نیز شرایطی مشابه دوران روشنگری در غرب رخ داد و تاریخ بیداری ایرانیان آغاز شد. روشنفکران دغدغه‌مندی چون میرزا فتحعلی آخوندف (آخوندزاده) و میرزا آقاتبریزی تحت تاثیر مولیر نمایشنامه‌هایی نوشتند. نخستین ترجمه از آثار او نیز با نام «مردم گریز» به قلم یکی دیگر از آغازگران بیداری، یعنی میرزا حبیب اصفهانی انجام شد. به دلیل شباهت میان جامعه اروپایی آن دوران و دوره پیشامشروطیت در ایران، آثار مولیر بسیار مورد طبع افتاد و تاثیرگذار شد.

با این اوصاف اما هیچگاه دوره کامل آثار مولیر به فارسی ترجمه نشده بود، تا اینکه نشر قطره انتشار ترجمه‌های کارگاهی را در دستور کار قرار داد. دبیر این مجموعه پیشتر به سال ۱۳۷۱ «نیرنگ‌های اسکاپن» را به شیوهٔ کمدیا دلارته در تئاتر شهر روی صحنه برده بود.

[ای‍ن‌ ک‍ت‍اب‌ برای نخستین بار در س‍ال‌ ۱۳۵۴ ب‍ا ت‍رج‍م‍ه‌ ن‍ادع‍ل‍ی‌ ه‍م‍دان‍ی‌ م‍ن‍ت‍ش‍ر ش‍ده‌ اس‍ت‌.]

................ هر روز با کتاب ...............

همه انسان‌ها عناصری از روباه و خارپشت در خود دارند و همین تمثالی از شکافِ انسانیت است. «ما موجودات دوپاره‌ای هستیم و یا باید ناکامل بودن دانشمان را بپذیریم، یا به یقین و حقیقت بچسبیم. از میان ما، تنها بااراده‌ترین‌ها به آنچه روباه می‌داند راضی نخواهند بود و یقینِ خارپشت را رها نخواهند کرد‌»... عظمت خارپشت در این است که محدودیت‌ها را نمی‌پذیرد و به واقعیت تن نمی‌دهد ...
در کشورهای دموکراتیک دولت‌ها به‌طور معمول از آموزش به عنوان عاملی ثبات‌بخش حمایت می‌کنند، در صورتی که رژیم‌های خودکامه آموزش را همچون تهدیدی برای پایه‌های حکومت خود می‌دانند... نظام‌های اقتدارگرای موجود از اصول دموکراسی برای حفظ موجودیت خود استفاده می‌کنند... آنها نه دموکراسی را برقرار می‌کنند و نه به‌طور منظم به سرکوب آشکار متوسل می‌شوند، بلکه با برگزاری انتخابات دوره‌ای، سعی می‌کنند حداقل ظواهر مشروعیت دموکراتیک را به دست آورند ...
نخستین، بلندترین و بهترین رمان پلیسی مدرن انگلیسی... سنگِ ماه، در واقع، الماسی زردرنگ و نصب‌شده بر پیشانی یک صنمِ هندی با نام الاهه ماه است... حین لشکرکشی ارتش بریتانیا به شهر سرینگاپاتام هند و غارت خزانه حاکم شهر به وسیله هفت ژنرال انگلیسی به سرقت رفته و پس از انتقال به انگلستان، قرار است بر اساس وصیت‌نامه‌ای مکتوب، به دخترِ یکی از اعیان شهر برسد ...
تجربه‌نگاری نخست‌وزیر کشوری کوچک با جمعیت ۴ میلیون نفری که اکنون یک شرکت مشاوره‌ی بین‌المللی را اداره می‌کند... در دوران او شاخص سهولت کسب و کار از رتبه ١١٢ (در ٢٠٠۶) به ٨ (در ٢٠١۴) رسید... برای به دست آوردن شغلی مانند افسر پلیس که ماهانه ٢٠ دلار درآمد داشت باید ٢٠٠٠ دلار رشوه می‌دادید... تقریبا ٨٠درصد گرجستانی‌ها گفته بودند که رشوه، بخش اصلی زندگی‌شان است... نباید شرکت‌های دولتی به عنوان سرمایه‌گذار یک شرکت دولتی انتخاب شوند: خصولتی سازی! ...
هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...