کتاب «تصورهای اجتماعی تجدد» [Modern social imaginaries] تألیف چارلز تیلور [Charles Taylor]  با ترجمه و تحشیه فرهنگ رجایی به همت انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر شد.

تصورهای اجتماعی» [Modern social imaginaries] تجدد تألیف چارلز تیلور [Charles Taylor]

به گزارش کتاب نیوز به نقل از مهر، در پشت جلد این اثر در معرفی آن آمده است: در روزگار ما، مسئله تجدد را باید از زاویه‌ای تازه مطر ح کرد: آیا در اینجا با یک پدیده رو به رو هستیم. یا باید از چندگونگی تجدد صحبت کنیم؛ صیغه جمع منعکس کننده این واقعیت است که فرهنگ‌های دیگر به ویژه غیرغربی به شکل خاص خود متجدد شده اند که نمی‌توان آنها را با آن نظریه کلی، که در ابتدا با مورد غرب صورت بندی شده، به طور مناسب فهمید. کتاب حاضر این فرضیه را به بحث می‌گذارد که اگر ما از خود فهمی به یک تعریف واضح‌تر دست پیدا کنیم که جزء شاکله تجدد است، خواهیم توانست به مقولات ریشه‌ای و معاصر تجدد وضوح و روشنایی بخشیم. تجدد غربی در این نگرش از نوع خاصی از تصور اجتماعی جداناشدنی است و تفاوت میان تجددهای چندگانه امروز را می‌توان با این تصورهای گوناگون از جامعه فهمید.

چارلز تیلور از انگشت شمار فیلسوفان بزرگ در دوران معاصر است که هم به پرسش‌های ابدی می‌پردازد و هم به مقولات روزمره اجتماع خود و جهان توجه دارد. از نظر روش وی به صورتی مبتکرانه دو شیوه اندیشیدن فلسفی، یعنی تحلیلی (نگرش سنتی‌تر و تاکید بر خردورزی) را با قاره‌ای (نگرشی بر پدیدار شناسی و اگزیستانسیالیستی تاکید دارد که زادگاهش اکثراً در اروپای قاره‌ای بود) را به طور کاربردی در هم آمیخته است. مترجم این کتاب نیز دانشور علوم سیاسی در حوزه تخصصی نظریه‌های سیاسی و روابط بین الملل و استاد تمام دانشگاه کارلتون کاناداست. اهل کتاب با آثار تألیفی، ترجمه، مقالات و مصاحبه‌های وی آشنا هستند.

در کتاب حاضر نویسنده به توصیف وضع موجود انسان در غرب در چارچوب انگاره، جهان بینی و نظام ارزشی مفهوم تجدد می‌پردازد و در پی آن است که تبیینی منطقی از پدیدار شدن تصور اجتماعی مبتنی بر تجدد در غرب ارائه دهد. نگارنده این کتاب معتقد است که هر نظم اجتماعی بر تصوری از اجتماع مطلوب بنا شده است. برای تبیین این موضوع این کتاب از دو قسمت متمایز تشکیل شده است.

چهار فصل اول به پرسش چیستی تجدد و تحول تاریخی آن در غرب از سده هفدهم تا به امروز اختصاص دارد. ادعای مهم این فصل‌ها این است که چرخشی در تعریف انسان از خود و جایگاهش در اجتماع صورت گرفته است. از فصل پنجم تا آخر کتاب به به چگونگی نقش بسترزدایی در تصور اجتماعی از تجدد می‌پردازد و به باز شدن و تجسم یافتن جنبه‌های مختلف این بسترزدایی عظیم در سپهرهای خصوصی، عمومی، اقتصاد، اجتماع، سیاست، فرهنگ و تاریخ همت می‌گمارد. بایستی این نکته را در این کتاب مد نظر داشت که بحث تیلور به ادعای خودش بر نحوه شکل گیری تصور اجتماعی تجدد در غرب تمرکز دارد اما نباید این برداشت موجب شود که چنین برداشتی برای خواننده غیر غربی درس مهمی ندارد. این اثر نه تنها در جهت جهان شناسی جدید سرنخ‌های مهمی را ارائه می‌کند بلکه الگوی بسیار استواری ارائه می‌دهد که در آن امکان گفتگوی با خود و یا با جهان پیش رو را مهیا می‌کند.

کتاب حاضر در پی آن است که تبیینی منطقی از پدیدارشدن تصور اجتماعی مبتنی بر تجدد در غرب ارائه دهد. برای رسیدن به این هدف، با این‌که خود تیلور به صراحت از چنین تقسیم‌بندی‌ای صحبت نمی‌کند، اما به گمان مؤلف، کتاب حاضر از دو قسمت متمایز تشکیل شده است. چهار فصل اول به پرسش چیستی تجدد و تحول تاریخی آن در غرب از سده هفدهم تا به امروز اختصاص دارد. ادعای مهم این فصل‌ها این است که چرخشی در تعریف انسان از خود و جایگاهش در اجتماع صورت گرفته است.

تیلور فصل چهارم خود را با این جمله به پایان می‌برد: «از این پس به این پرسش می‌پردازیم که چگونه بسترزدایی در تصور اجتماعی تجدد کار می‌کند». این حرف انتقال منطقی و مناسبی از ادعای اول تیلور به بخش دوم کتاب است. به این ترتیب، می‌توان گفت که از فصل پنجم تا آخر کتاب به باز شدن و تجسم یافتن جنبه‌های مختلف این «‌بسترزدایی عظیم» در سپهرهای خصوصی، عمومی، اقتصاد، اجتماع، سیاست، فرهنگ و تاریخ می‌پردازد.

فرهنگ رجایی (متولد ۱۳۳۱) دانشور علوم سیاسی در حوزه تخصصی نظریه‌های سیاسی و روابط بین‌الملل و استاد تمام دانشگاه کارلتون در کشور کاناداست. وی تاکنون در دانشکده روابط بین‌الملل، وزارت خارجه، دانشگاه تهران، دانشگاه امام صادق (ع)، تربیت مدرس، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی و دانشگاه شهید بهشتی در ایران، و دانشگاه‌های ویرجینیا و ایالتی شانیِ اوهایو در آمریکا، هامبولت در آلمان و آکسفورد در انگلستان تدریس و تحقیق کرده است.

اهل کتاب با آثار تألیفی، ترجمه‌، مقالات و مصاحبه‌های وی آشنا هستند. دغدغه اصلی وی مطالعه وضع بشر و به ویژه چگونه انسانی عمل کردن است؛ یا به وجهی که وی مسئولیت را مستقیماً متوجه فرد و خود شخص می‌داند، چگونگی «انسان‌ورزی»، مقوله‌ای که به ورای زمان و مکان و فرهنگ و آموزه و اندیشه می‌رود.

از نظر ره‌یافت و روش وی بر «تمدن» به عنوان واحد مطالعه تمرکز می‌کند، که آن را اوج انسان‌ورزی در روی زمین می‌داند. و ازآنجاکه وی تأثیرگذارترین متغیّر در انسان‌ورزی را مقوله هویت و سه بُعد تشکیل‌دهنده آن، یعنی فهم و تعریف فرد از خود، از رابطه‌اش با «دیگری»، و رابطه با کل زیستِ جهان آدمی می‌داند، تقریباً تمام آثارش به مقوله هویت و جنبه‌های فکری، دنیایی و مادی حیات آدمی، به ویژه عبرت‌گرفتن از تمدن‌ها، شامل تمدن تجدد، اختصاص دارد.

کتاب تصورهای اجتماعی تجدد به بهای ۳۴ هزار تومان و به همت انتشارات دانشگاه امام صادق (ع) منتشر شده است.

................ هر روز با کتاب ...............

هنرمندی خوش‌تیپ به‌نام جد مارتین به موفقیت‌های حرفه‌ای غیرمعمولی دست می‌یابد. عشقِ اُلگا، روزنامه‌نگاری روسی را به دست می‌آورد که «کاملا با تصویر زیبایی اسلاوی که به‌دست آژانس‌های مدلینگ از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی رایج شده است، مطابقت دارد» و به جمع نخبگان جهانی هنر می‌پیوندد... هنرمندی ناامید است که قبلا به‌عنوان یک دانشجوی جوان معماری، کمال‌گرایی پرشور بوده است... آگاهیِ بیشتر از بدترشدنِ زندگی روزمره و چشم‌انداز آن ...
آیا مواجهه ما با مفهوم عدالت مثل مواجهه با مشروطه بوده است؟... «عدالت به مثابه انصاف» یا «عدالت به عنوان توازن و تناسب» هر دو از تعاریف عدالت هستند، اما عدالت و زمینه‌های اجتماعی از تعاریف عدالت نیستند... تولیدات فکری در حوزه سیاست و مسائل اجتماعی در دوره مشروطه قوی‌تر و بیشتر بوده یا بعد از انقلاب؟... مشروطه تبریز و گیلان و تاحدی مشهد تاحدی متفاوت بود و به سمت اندیشه‌ای که از قفقاز می‌آمد، گرایش داشت... اصرارمان بر بی‌نیازی به مشروطه و اینکه نسبتی با آن نداریم، بخشی از مشکلات است ...
وقتی با یک مستبد بی‌رحم که دشمنانش را شکنجه کرده است، صبحانه می‌خورید، شگفت‌آور است که چقدر به ندرت احساس می‌کنید روبه‌روی یک شیطان نشسته یا ایستاده‌اید. آنها اغلب جذاب هستند، شوخی می‌کنند و لبخند می‌زنند... در شرایط مناسب، هر کسی می‌تواند تبدیل به یک هیولا شود... سیستم‌های خوب رهبران بهتر را جذب می‌کنند و سیستم‌های بد رهبران فاسد را جذب می‌کنند... به جای نتیجه، روی تصمیم‌گیری‌ها تمرکز کنیم ...
دی ماهی که گذشت، عمر وبلاگ نویسی من ۲۰ سال تمام شد... مهر سال ۸۸ وبلاگم برای اولین بار فیلتر شد... دی ماه سال ۹۱ دو یا سه هفته مانده به امتحانات پایان ترم اول مقطع کارشناسی ارشد از دانشگاه اخراج شدم... نه عضو دسته و گروهی بودم و هستم، نه بیانیه‌ای امضا کرده بودم، نه در تجمعی بودم. تنها آزارم! وبلاگ نویسی و فعالیت مدنی با اسم خودم و نه اسم مستعار بود... به اعتبار حافظه کوتاه مدتی که جامعه‌ی ایرانی از عوارض آن در طول تاریخ رنج برده است، باید همیشه خود را در معرض مرور گذشته قرار دهیم ...
هنگام خواندن، با نویسنده‌ای روبه رو می‌شوید که به آنچه می‌گوید عمل می‌کند و مصداق «عالِمِ عامل» است نه زنبور بی‌عسل... پس از ارائه تعریفی جذاب از نویسنده، به عنوان «کسی که نوشتن برای او آسان است (ص17)»، پنج پایه نویسندگی، به زعم نویسنده کتاب، این گونه تعریف و تشریح می‌شوند: 1. ذوق و استعداد درونی 2. تجربه 3. مطالعات روزآمد و پراکنده 4. دانش و تخصص و 5. مخاطب شناسی. ...